Elektrikli araç sahibi olmanın öne çıkan avantajları
Elektrikli araç, içten yanmalı motora sahip türdeşlerinin aksine petrol ve türevi yakıtlara ihtiyaç duymuyor. Bunun yerine araçlarda bulunan lityum iyon ve benzeri pillerden oluşan setler vasıtasıyla elektrik motoruna güç aktarılıyor. Araçların bu özelliği, aynı zamanda hibrit otomobillerle de en büyük farklılıklarını oluşturuyor. Çünkü hibrit modellerde, elektrik motorunun işlevini yerine getirebilmesi için benzinli ya da dizel motora ihtiyaç duyuluyor. Elektrikli arabalar, giderek artan motor güçlerine rağmen doğa dostu profil sergiliyor. Ayrıca atmosfere herhangi bir zararlı gazın salınımını yapmadıkları için periyodik olarak gerçekleştirilen egzoz gazı muayenesinden muaf tutuluyorlar. Üstelik düşük yakıt tüketimi, bakım sıklıklarının az olması ve ikinci elde değer kaybetmemeleri nedeniyle bu araçlar, ciddi oranda maliyet avantajı da sağlıyor.
Elektrikli araçlar nasıl çalışır?
Elektrikli araç çalışma prensibi, basitliğiyle dikkat çekiyor. Gelişmiş teknolojisine rağmen elektrikli otomobil motoru, içten yanmalı motorlarla kıyaslandığında %90 daha az hareketli parçayı bünyesinde barındırıyor. Doğru akım ile çalışan türleri de olmasına rağmen elektrikli araç üreticileri çoğunlukla alternatif akımlı versiyonları tercih ediyorlar. Sessiz çalışmasından ötürü hiçbir zaman gürültü kirliliği yaratmayan motor ile tekerlekler arasındaki enerji transferini ise güç aktarım ünitesi gerçekleştiriyor. Bu durum, performans açısından da en önemli farklılığı yaratıyor. Özellikle benzinli ve dizel modellerle kıyaslandığında gücünü yalnızca elektrik enerjisinden alan otomobiller çok daha kısa sürede yüksek devirlere çıkıyor. Bu sayede sürücüler, çok daha keyifli sürüş deneyimi yaşama olanağı buluyor.
Elektrikli araçların sahip olma ve kullanım avantajları
Elektrik, benzin veya dizel yakıtlara kıyasla daha az maliyetlidir. Bunun yanında önemli vergi teşviklerinden faydalanabilirsiniz. Kilometre başına elektrik maliyeti benzinden veya dizel yakıttan daha düşüktür, bu nedenle tamamen elektrikli araçların kullanımı günlük bazda daha ucuza gelmektedir.
Elektrikli araçlar, içten yanmalı motorlu araçların aksine daha az hareketli parçaya sahip oldukları için daha güvenilirdir. Aracı çalıştıran ve sadece yarım düzine hareketli parçası olan elektrik motorunun basitliği sayesinde, elektrikli araçların parçalarında eskime ve bozulma daha az gerçekleşir. Bu nedenle geleneksel araçlara kıyasla çok daha az bakım isterler. Yağ değişimi, conta değişimi gerekmez; supaplar tıkanmaz. Elektrikli araçların içten yanmalı motorları yoktur, bu sebeple bu maliyetler ortadan kalkar. Dolayısıyla tüm bunlar, içten yanmalı otomobile kıyasla bir elektrikli otomobilin daha düşük bakım maliyetleriyle yetinmesi anlamına geliyor.
Bununla birlikte, elektrikli araçlar da tamamen maliyetsiz değildir. Çıkabilecek en büyük bakım masrafı batarya paketinin değiştirilmesidir. Bu paket eskimeye başladığı zaman giderek şarj tutma kapasitesini kaybedecektir. Zaman geçtikçe, sürüş menzili kısalacaktır. Ancak elektrikli araba bataryaları o kadar kolay eskimez. Tahminlere göre tipik bir lityum iyon elektrikli araç bataryası yaklaşık 160.000 km’den uzun mesafede sabit sürüş menzilini koruyabilir.
Elektrikli araçların ÖTV dilimlerinde düzenleme
Elektrikli araçların ÖTV matrahında 17 Kasım 2023 tarihinden itibaren düzenlemeye gidildi. Buna göre, %10 ÖTV oranına tabi olan elektrikli araçlar için esas alınan matrah eşiği 1 milyon 250 bin TL’den 1 milyon 450 bin TL’ye çıkarıldı. Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.
Bu düzenleme ile motor gücü 160 kW’nin altında ve %10 Özel Tüketim Vergisine (ÖTV) tabi elektrikli araçlar için esas alınan matrah eşiği 1 milyon 250 bin TL’den 1 milyon 450 bin TL’ye yükseltilmiş oldu. Diğer dilimlerde ise matrahlar aynı kaldı.
Elektrikli araçların güncel ÖTV oranları
| Motor Gücü | Vergisiz Satış Tutarı (Matrah) | ÖTV |
| 160 kW’ı geçmeyen | 1.450.000 TL’ye kadar | %10 |
| 160 kW’ı geçmeyen | 1.450.000 TL üzeri | %40 |
| 160 kW üzeri | 1.350.000 TL’ye kadar | %50 |
| 160 kW üzeri | 1.350.000 TL TL üzeri | %60 |
Kolay, pratik, sıfır emisyonlu kendine özgü bir sürüş
Elektrikli araçlar büyük ölçüde evde şarj edildiğinden, yapmak istediğiniz şeyleri daha etkili bir şekilde planlayabilirsiniz. Yalnızca batarya ile çalışan araçlar sıfır egzoz emisyonu ile azami güce ulaşabilir. Ulusal elektrik şebekesine sürekli olarak eklenen yenilenebilir kaynaklar sayesinde, elektrikli araçların kullandığı enerji her sene daha temiz hale gelmektedir. İnanılmaz derecede sessiz olan elektrikli sürüş teknolojisi aynı zamanda herhangi bir gecikme ve vites geçiş aralığı olmadan seri hızlanma sağlayabilir. Bu sayede, tüm hızlarda kendine özgü yumuşak ve seri bir sürüş deneyimi mümkün hale gelir. Otomobil üreticileri elektrikli araçları daha çevre dostu malzemelerle inşa etme eğilimindedirler. Üretimde, geri dönüştürülmüş ve biyobazlı malzemeler kullanılmaktadır.
Jaguar 2025’ten itibaren yalnızca elektrikli araçlar satmayı düşünüyor. Bu tarih Volvo için 2030, Lotus için ise 2028. General Motors 2035’te tüm araçlarını elektrikli yapacak, Ford 2030 itibarıyla Avrupa’da yalnızca elektrikli otomobil satacak, VW ise 2030 itibarıyla satışlarının yüzde 70’inin elektrikli olacağını öngörüyor.
Elektrikli araçların performans avantajı
Tamamen elektrikli güç aktarım elamanları son derece sessiz olmakla beraber pürüzsüz vites geçişleri ile akıcı ve seri bir hızlanma karakteri sunar. Spor otomobillere özgü çevikliği elde etmek üzere batarya ünitesi aksların arasına yerleştirilir ve bu pozisyon alçak bir ağırlık merkezinin yanı sıra mükemmele yakın ağırlık dağılımı sağlar. Anlık tork üretimi sayesinde elektrikli araçlar kalkış sırasında fosil yakıtlı modellere göre çok daha başarılı performans gösterirler. Ayrıca elektrikli araçlarda daha az hareketli parça bulunduğu için sürtünme kaynaklı enerji kaybı da geleneksel modellere kıyasla çok daha az. Tüm bu faktörler bir araya gelerek, elektrikli araçların geleneksel araçlardan daha hızlı olabilmesini sağlıyor.
Elektrikli araçlar, geleneksel araçlara göre enerji verimliliği açısından çok daha iyi performans gösterirler. Elektrikli araba bataryaları, aracı çalıştırmak için enerjinin yüzde 59 ila 62’sini dönüştürürken, benzinle çalışan otomobiller yalnızca yüzde 17 ila 21’ini dönüştürür. Tesla Model 3, 0’dan 100 km/sa hıza 3,1 saniyede çıkabiliyor.
Elektrikli araç nasıl şarj edilir?
Elektrikli araçların şarjı üç farklı seviyede sınıflandırılabilir. Bu seviyeler bir aracı şarj ederken kullanılan güç çıkışlarını, dolayısıyla şarj etme hızını ifade eder. Seviyelerin her birinde, düşük veya yüksek güç kullanımı ve AC veya DC şarjını yönetmek için dizayn edilmiş konektör türleri bulunur.
Son derece pratik olan evde şarj işlemi ayrıca benzin ve dizel yakıtlara kıyasla kilometre başına daha düşük bir elektrik maliyeti sunar. Şarj içi elektrik tarifesinin daha ucuz olduğu saatleri seçerek bu maliyeti daha düşük tutabilirsiniz. Tamamen Elektrikli araçlar iki türde ev dışı şarj noktası ile uyumludur. AC şarj noktaları, genellikle alışveriş merkezleri, spor salonları ve otoparklar gibi gittiğiniz mekanlardaki şarj istasyonlarında bulunur. Hızlı DC şarj noktaları ise otoyollar ve kamuya açık karayolları üzerinde yer alır.
Yavaş, hızlı veya çok hızlı şarj
- Seviye 1 şarj veya yaygın adıyla ev tipi şarj, genellikle elektrikli aracınızı şarj etmenin en basit ve uygun maliyetli yolu olarak kabul edilir. Bu yöntemde şarj için sadece elektrikli araçları şarj etmekte kullanılabilen özel bir güç devresi dışında başka bir ekipman gerekmez. İster garajınızda ister evinizdeki elektrikli araç park ünitesinde, sadece kabloyu belirlenen elektrik prizine takarak şarj edebilirsiniz. Seviye 1 şarj, bir ucunda prize takılan standart üç ayaklı ev tipi fiş, diğer ucunda araç için standart J1722 konektör bulunan Seviye 1 EVSE kablosu ile yapılabilir. 120V AC prize takıldığında şarj oranları 1,4 kW ile 3 kW arasında değişir. Batarya kapasitesine ve durumuna bağlı olarak şarj 8 saat ila 12 saat arasında sürer.
- Seviye 2 şarj genellikle halka açık şarj olarak adlandırılır. Evinize Seviye 2 şarj ekipmanı kurulabilir, yoksa çoğu Seviye 2 şarj cihazı yerleşim alanlarında, kamu kuruluşlarınca işletilen otoparklarda, iş yerlerinde ve özel kişilerce işletilen yerlerde bulunur. Montaj gerektiren Seviye 2 şarj cihazları, 240V AC fişi aracılığıyla şarj olanağı sunar. 7 kW ila 22 kW’lık şarj oranına sahip Tip 2 konektör ile şarj işlemi genellikle (batarya kapasitesine bağlı olarak) 1 ila 11 saat sürer.
- Seviye 3 şarj, elektrikli araçları şarj etmenin en hızlı yoludur. Seviye 2 şarj üniteleri kadar yaygın olmamasına rağmen, Seviye 3 şarj cihazları da yoğun nüfuslu her yerde bulunabilir. Seviye 2 şarjın aksine, bazı elektrikli araçlar Seviye 3 şarja uygun olmayabilir. Montaj gerektiren Seviye 3 şarj cihazları, 480V AC veya DC fişleri aracılığıyla şarj olanağı sunar. 43 kW ila 100+kW şarj oranı ile CHAdeMO veya CCS konektörü kullanılarak şarj süresi 20 dakika ila 1 saat arasında sürebilir. Hem Seviye 2 hem de Seviye 3 şarj cihazlarında şarj istasyonlarına bağlanmış konektörler bulunur.
Plug-in hibrit, hibrit ve elektrikli araçlar arasındaki farklar
Geleneksel hibrit araçların bataryalarının yanı sıra hem benzinli motoru hem de elektrik motoru vardır. Araca güç vermek için hem benzinli motoru hem de elektrik motorunu kullanırlar. Ancak plug-in hibritlerin aksine, bataryaları harici bir prize takılarak şarj edilemez. Bataryalarına tekerlekleri, frenleri ve motorları güç sağlar.
Plug-in hibritler, benzinli motor ve elektrik motorunu beraber kullanır, ancak sürüş için gerekli gücü çoğunlukla elektrik motorundan alır ve bataryası boşalmadıkça benzinli motorunu kullanmaz. Boşalan bataryalar harici bir elektrik şarj cihazı kullanılarak şarj edilebilir.
Tamamen elektrikli araçlarda sadece elektrik motoru ve bataryalar bulunur. İçten yanmalı bir motorları yoktur, bu sebeple tekerlekleri döndürmek için sadece elektrik motorunu kullanırlar. Fosil yakıt kullanan bir motorları olmadığı için egzoz emisyonu üretmezler. Plug-in hibritler gibi bataryaları şarj cihazından güç alır.
Elektrikli araçların menzili
Elektrikli arabalar, lityum iyon pil maliyetlerinin düşmesiyle artık çok daha büyük batarya ve daha uzun menzil sunuyor. Hızlı şarj teknolojileri de giderek daha yaygın hale geliyor. Tamamen elektrikli araçlarda batarya tüm işlevler için tek enerji kaynağıdır. Bu nedenle sürüş stiliniz, kabin içinde kullandığınız özellikler ve hatta sürüş koşullarınız toplam menzili etkiler.
Elektrikli SUV Fiyatları
Elektrikli SUV Modelleri
Hibrit Araç Nedir, Nasıl Çalışır?
En Güvenli SUV Modelleri
Togg SUV Modelleri ve Fiyatları