Otomobillerin kalbi daima motorları olarak kabul edilir ancak aküler de otomobilin en önemli güç organlarından biridir. Teknolojinin gelişmesiyle beraber araçlarda kullanılan akü teknolojileri de gelişmiş ve birçok farklı çeşitte akü piyasaya sunulmuştur.
Araç tiplerine göre değişiklik gösteren akü tipleri arasından hangisinin en iyisi ve aracınıza en uygun akü olduğunu anlamanız için öncelikle akü çeşitleri hakkında bilgi sahibi olmakta fayda var. Gelin, akü çeşitlerini incelerken otomobilinize uygun akü seçiminde dikkat etmeniz gereken püf noktalarını hep birlikte inceleyelim.
Akü nedir?
Akü çeşitlerini sıralamadan önce akünün tanımını yapmak ve kısaca işlevinden bahsetmek faydalı olacaktır. Akü, elektrik enerjisini kimyasal enerji olarak depolayan ve ihtiyaç halinde depoladığı enerjiyi yeniden elektrik enerjisi olarak organlara aktaran enerji depolama aracıdır. Araçlarda akünün en temel görevi ilk kontak, yani aracı çalıştırmaktır. Bununla birlikte iç ve dış aydınlatmalar, klimalar, camlar kısacası akıllara gelen tüm elektronik bileşenler akü yardımıyla çalışır. Akülerin devreye girerken izlediği bir çalışma prensibi vardır. Bu süreç; aydınlatma, ateşleme ve çalıştırma şeklinde sıralanır.
Akü çeşitleri
Akü çeşitleri içerisindeki metal cinslerine göre farklılaşır. Kurşun asit, nikel kadmiyum ve nikel demir gibi birçok akü çeşidi endüstrinin farklı alanlarında kullanılır. Günümüzde otomotiv sektöründe en çok kullanılan akü tipi ise kurşun asit akülerdir. Kurşun asit akümülatörler de kendi içerisinde kuru ve sulu olmak üzere ikiye ayrılır.
Sulu tip akülerin en fazla kullanılan çeşidi SLI olarak bilinen akülerdir. Kamuoyunda Starter adıyla da bilinen bu aküler günümüzde otomobillerde en çok kullanılan akü çeşididir. Yine kullanım alanları farklılaşsa da stasyoner (sabit tesis) ve traksyoner (forklift) aküleri de sulu aküler kapsamına girer.
Kuru akülerin yaygın adı ve kısaltması ise VRLA olarak bilinir. Bu akülerin teknolojileri sulu akülerden farklıdır. VRLA’nın kelime anlamı subap ayarlı kurşun asit aküdür. İç yapılarına göre ikiye ayrılan VRLA aküler, AGM ve jelli VRLA olarak sıralanır. VRLA akülerin en temel özelliği asit taşması ve sızdırma gibi dezavantajları olmamasıdır. Bu kapsamda, hem sevkiyat hem de raf ömrü açısından oldukça avantajlıdır. Yaygın kullanım alanları ise tekne ve santrallerdir.
Start&Stop akülerin avantajları
Günümüzde yakıt tüketiminin azaltılması ve daha düşük CO2 salınımı için araçlarda start&stop sistemi yaygın olarak kullanılır. Bu teknolojiye paralel olarak araçların daha sık çalıştırma ihtiyaçlarını karşılamak üzere start&stop aküler piyasada sunulur. EFB ve AGM olmak üzere ikiye ayrılan start&stop aküler, standart akülere kıyasla çok daha kısa süre içerisinde yüksek oranlı şarj alma kabiliyetlerinin yanında yüksek marş ve çevrim kapasitelerine sahiptir.
Araca uygun akü seçimi
Akü seçimi yaparken fiziksel ölçüler ve marş gücü değerleri dikkat edilen konuların başından gelir. Akü amper değerleri üretici firmanın belirlediği standartlara göre aracın etiketinde yer alır. Akü değişimi yaparken bu değerlerin dikkate alınması önemlidir. Etiket üzerindeki kısaltmalar, amper değerleri ve fiziksel ölçüleri göz önünde bulundurularak akü tercihi yapmak her zaman faydalı olacaktır. Ayrıca, akü seçiminde amper gücünün yeterli olması bir diğer kritik noktadır. Örneğin; standartları 92 Ah (amper saat) olarak belirlenmiş bir otomobil aküsü yerine 70 Ah akü kullanmak aracın marşında uzun vadede sıkıntılar yaratabilir. Bu nedenle, sahip olunan aracın değerlerine uyulması ve güvenilir markaların tercih edilmesi akü tercihinde problemleri en aza indirecektir.
Otomobillerin pilleri olarak tanımlanabilecek akülerin çeşitleri kullanım alanları ve sahip olduğunuz aracın özelliklerine göre farklılaşabilir. Bu yüzden aracınıza en uygun akü seçimini yaparken aracınızın bilgilerini karşılaştırmanız ve uzmanlardan yardım almanız işinizi oldukça kolaylaştıracaktır.
Kaynak: Lexus